Chronische pijn en je brein
Heb je chronische pijn, dan staat je lichaam lange tijd in de ‘alarmstand’. Je wordt dan steeds gevoeliger voor pijn. Hoe zit dit precies en wat kun je eraan doen?
Sensitisatie
Pijn is een alarmsignaal van je lichaam. Als je pijn hebt, komen allerlei systemen in je lichaam in actie om je te beschermen. Denk aan spieren die zich aanspannen zodat je je hand uit het vuur haalt en zenuwen die gevoeliger worden zodat je je verzwikte enkel rust geeft. Dit noemen we acute pijn. Zodra de oorzaak van de pijn weg is, zal de pijn verdwijnen.
Als de pijn langer aanhoudt, noemen we dat chronische pijn. Soms houdt de pijn aan zonder dat er een duidelijke oorzaak is. Of omdat de oorzaak van de pijn nog steeds aanwezig is, bijvoorbeeld als je een hoofdpijnaandoening hebt. Het ‘alarmsysteem’ staat dan continu op scherp. Het brein maakt steeds sneller pijnprikkels aan. Je wordt daardoor extra gevoelig voor pijn. We noemen dat proces sensitisatie.
Dit merk je in je hele lichaam. Bijvoorbeeld in de spieren. Grote spieren raken vermoeid en kleine spieren verzwakken. Ook het hormoon-, immuun- en zenuwsysteem raken van slag. Zenuwen blijven te lang gevoelig waardoor mensen met langdurige pijn meer prikkels doorkrijgen en deze prikkels ook minder goed kunnen verwerken. Normale aanrakingen, licht of geluid kunnen dan geleidelijk aan ‘bedreigend’ worden.
Ook het immuunsysteem kan te sterk gaan reageren op bepaalde patronen. Dit kun je onder andere merken door algehele spanning in je lijf, vermoeidheid of een veranderd slaapritme.
Eerdere traumatische ervaringen (zoals het meemaken van een ernstige ziekte of fysieke mishandeling) maken de kans op sensitisatie groter. Herinneringen aan onverwerkte traumatische ervaringen kunnen lichamelijke klachten zoals pijn in stand houden doordat het brein steeds wordt geactiveerd, het alarmsysteem wordt steeds op scherp gezet waardoor sensoren in je lichaam extra gevoelig zijn.
