Hoofdpijn en zwangerschap

Migraine komt drie keer zoveel voor bij vrouwen dan bij mannen. Hormonen lijken hierbij van grote invloed te zijn. Wat betekent dit voor het verloop van een zwangerschap? Bij 60 tot 70 procent van de vrouwen met migraine worden de aanvallen minder tijdens een zwangerschap, zeker na de derde maand. Dit is vooral zo bij vrouwen die buiten de zwangerschap migraine zonder aura hebben, zeker als deze samenvalt met de menstruatie. Ook tijdens het geven van borstvoeding houden zij minder aanval. Als de menstruatie weer op gang komt, nemen de klachten vaak weer toe.

Eén oorzaak is mogelijk dat de hoeveelheid van het hormoon oestrogeen tijdens de zwangerschap minder schommelt. Maar tijdens de zwangerschap treden heel veel veranderingen op, die allemaal de oorzaak of een deel van de oorzaak kunnen zijn. Zo maakt het lichaam meer endorfinen aan (een stof met een pijnstillend effect), is er spierontspanning en verandert de tolerantie voor glucose. Direct na de bevalling krijgen vrouwen vaak wel migraine-aanvallen. Dit komt waarschijnlijk doordat dan het hormoon oestrogeen plotseling daalt.

Met aura

Vrouwen die buiten de zwangerschap migraine mèt aura hebben, zijn slechter af. Zij houden vaak aanvallen. Als de migraine voor het eerst optreedt tijdens de zwangerschap is het waarschijnlijk migraine met aura. Het is goed te weten dat migraine, of die nu met of zonder aura voorkomt, geen invloed heeft op het ongeboren kind.

Adviezen

Door misselijkheid, vooral als die ernstig is, zal je minder eten en drinken, wat een lage bloedsuikerspiegel en uitdroging tot gevolg kan hebben. Een eenvoudig advies luidt: neem meer dan drie kleine maaltijden met veel koolhydraten en drink ruime hoeveelheden water.
Rust op zijn tijd is vooral in het begin en tegen het eind van de zwangerschap broodnodig om oververmoeidheid tegen te gaan.
Sommige plantaardige medicijnen zijn heel krachtig. Wees daarom voorzichtig met het gebruik ervan. Enkele kruiden die tegen migraine gebruikt worden, kunnen in uitzonderingsgevallen een miskraam veroorzaken. Een daarvan is moederkruid. Behandelingen, zoals acupunctuur, biofeedback, yoga, massage en ontspanningstechnieken kun je veilig proberen tijdens zwangerschap.

Medicijnen

Het liefst gebruik je tijdens je zwangerschap geen medicijnen. Maar voor de acute behandeling van hoofdpijn is paracetamol veilig gedurende de gehele zwangerschap. Aspirine en NSAID’s (bijvoorbeeld ibuprofen) zijn ook veilig, maar het beste is deze te vermijden na 30 weken. NSAID’s (maar niet aspirine) kunnen tijdens borstvoeding worden genomen. Prochloorperazine en domperidon worden verkozen boven metoclopramide, maar allen zijn te gebruiken tijdens de zwangerschap en borstvoeding.

Hoewel het gebruik van triptanen tijdens de zwangerschap niet wordt aangeraden, kunnen vrouwen die deze tijdens de zwangerschap per ongeluk toch hebben genomen, gerustgesteld worden. Er is bewijs dat er slechts een minimaal of geheel geen risico bestaat. Sumatriptan kan ook tijdens borstvoeding worden genomen; hetzelfde geldt waarschijnlijk voor triptanen zoals zolmitriptan, rizatriptan en eletriptan.

(Gebaseerd op hoofdstuk 10 uit Migraine in women door Anne MacGregor (Londen, 1999).